مور مور شدن و گز گز انگشتان دست، که به عنوان پاراستزی نیز شناخته میشود، احساسی شایع و گاه ناخوشایند است. این احساس میتواند به صورت سوزن سوزن شدن، مور مور شدن، سوزش، بیحسی یا درد خفیف در انگشتان، کف دست یا مچ دست ظاهر شود.در ادامه به بررسی نشانه های گز گز انگشتان دست و علت آن مییپردازیم.
گز گز انگشتان دست یا خواب رفتن دست چیست؟
گز گز انگشتان دست، که به اصطلاحات علمی “پارستزی” و “سنسوریم” معروف است، میتواند ناشی از مشکلات مختلفی باشد و به صورت یک حس غیرعادی شامل احساس سوزنسوزن شدن، بیحسی یا ضعف در دستها بروز کند. این علائم معمولاً به دلیل فشردگی یا تحریک عصبها در ناحیه گردن، شانه یا مچ دست اتفاق میافتد. یکی از علل شایع این مشکل، فشار بر روی عصبهای گردن یا بازو است که میتواند ناشی از مشکلات دیسکهای گردن، تنگی کانال نخاعی یا آسیبهای عضلانی باشد. همچنین، وضعیتهای نادرست خوابیدن، فشار بر روی عصبها یا مشکلات مرتبط با سندرم تونل کارپ نیز میتواند به گز گز و خواب رفتن دستها منجر شود.
گز گز انگشتان دست میتواند به طور موقت یا مزمن باشد. اگر این علائم به طور مداوم یا همراه با درد شدید، ضعف عضلانی، یا مشکلات حرکتی باشد، ممکن است نشانهای از یک اختلال عصبی جدیتر باشد و نیاز به ارزیابی پزشکی دقیق داشته باشد. در برخی موارد، درمانهای فیزیوتراپی، تغییرات در سبک زندگی، و اقدامات پزشکی مانند داروها یا جراحی ممکن است برای کاهش علائم و بهبود عملکرد دستها لازم باشد. مشورت با پزشک و انجام بررسیهای لازم برای تشخیص دقیق علت و انتخاب روش درمان مناسب، اهمیت زیادی دارد.
گز گز انگشتان دست نشانه چیست؟
گز گز انگشتان دست، که بهطور علمی به آن “پارستزی” گفته میشود، به معنای احساس غیرعادی مانند سوزنسوزن شدن، بیحسی، یا ضعف در دستها است. این حس میتواند نشانهای از مشکلات مختلفی در سیستم عصبی یا سایر نواحی بدن باشد. در اینجا به بررسی علل، نشانهها و شرایطی که ممکن است باعث بروز این احساس شوند، پرداخته میشود:
۱. فشار بر روی عصبهای دست
یکی از علل شایع گز گز دست، فشار بر روی عصبها در ناحیه گردن، شانه یا مچ دست است. این فشار ممکن است به دلیل مشکلات زیر ایجاد شود:
- فتق دیسک گردن: دیسکهای بین مهرههای گردن ممکن است بر اثر آسیب یا فشار بیرون زده و به عصبهای اطراف فشار وارد کنند.
- تنگی کانال نخاعی: باریک شدن کانال نخاعی میتواند به فشار بر روی عصبها منجر شود.
- سندرم تونل کارپ: این وضعیت به علت فشار بر روی عصب مدین در مچ دست ایجاد میشود و میتواند باعث گز گز، بیحسی و ضعف در دست شود.
۲. وضعیت نادرست خوابیدن یا نشستن در روز
قرارگیری نادرست بدن، بهویژه هنگام خوابیدن یا نشستن، میتواند به عصبهای دست فشار بیاورد و منجر به گز گز انگشتان دست شود. این وضعیتها میتوانند جریان خون به دست را محدود کنند و باعث ایجاد این حس غیرعادی شوند.
۳. اختلالات عصبی و بیماریها
بیماریها و اختلالات عصبی نیز میتوانند باعث گز گز دستها شوند:
- دیابت: نوروپاتی دیابتی، که ناشی از آسیب به عصبها به دلیل قند خون بالا است، میتواند منجر به پارستزی در دستها شود.
- مولتیپل اسکلروزیس (MS): این بیماری خودایمنی میتواند به آسیب به پوشش عصبی منجر شود و باعث احساس گز گز در نواحی مختلف بدن از جمله دستها شود.
- بیماریهای تیروئید: اختلالات تیروئید، بهویژه کمکاری تیروئید، میتواند با ایجاد اختلالات عصبی و پارستزی همراه باشد.
۴. مشکلات گردش خون در بدن
اختلالات در گردش خون، مانند بیماریهای عروقی یا لختههای خون، میتواند به کاهش جریان خون به دستها منجر شود و در نتیجه احساس گز گز و بیحسی را ایجاد کند.
۵. آسیبهای وارده به دست
آسیبهای مستقیم به دست یا مچ دست، مانند شکستگیها یا پیچخوردگیها، میتواند به عصبها آسیب رسانده و باعث گز گز انگشتان دست شود.
۶. علل روانشناختی و استرس
در برخی موارد، استرس و اضطراب شدید نیز میتواند باعث ایجاد احساسات غیرعادی مانند گز گز در دستها شود. این وضعیت ممکن است به دلیل تنش عضلانی یا واکنشهای استرسزا به وجود آید.
تشخیص نوع آسیب
برای تشخیص علت دقیق گز گز دستها، پزشک معمولاً به بررسی تاریخچه پزشکی، علائم بالینی و انجام آزمایشات تشخیصی مانند MRI، سیتیاسکن یا الکترومیوگرافی (EMG) نیاز دارد. درمان بستگی به علت زمینهای دارد و میتواند شامل روشهای زیر باشد:
- داروها: برای کاهش التهاب و درد.
- فیزیوتراپی: برای تقویت عضلات و بهبود وضعیت مفاصل.
- تغییرات در سبک زندگی: مانند بهبود وضعیت نشستن و خوابیدن.
- جراحی: در موارد شدید که نیاز به اصلاح ساختارهای فشرده بر روی عصبها باشد.
در صورت بروز گز گز مداوم یا همراه با علائم دیگر مانند ضعف عضلانی یا مشکلات حرکتی، مشورت با پزشک ضروری است تا علت دقیق شناسایی و درمان مناسب انجام شود.
گز گز انگشتان دست خطرناک است؟
احساس گز گز یا بیحسی در انگشتان دست، میتواند دلایل متعددی داشته باشد و در بسیاری از موارد به مشکلات ساده و موقتی مرتبط است و زیاد خطرناک نیست. اما گاهی اوقات این احساس میتواند نشانهای از مشکلات جدیتر باشد که نیاز به بررسی دقیقتر دارند. در ادامه این مطلب، به بررسی علل این مشکل و اینکه آیا گز گز دست خطرناک است یا خیر، میپردازیم؛
علل شایع گز گز انگشتان دست
گز گز انگشتان دست معمولاً به دلیل فشار بر روی اعصاب یا کاهش جریان خون رخ میدهد. به عنوان مثال، خوابیدن روی دست یا نگه داشتن آن در یک وضعیت نامناسب میتواند به طور موقتی این حالت را ایجاد کند. برخی از علل شایع دیگر عبارتند از:
- فشار بر عصب مدیان: این مشکل که به عنوان سندرم تونل کارپال شناخته میشود، یکی از دلایل اصلی گز گز و بیحسی در انگشتان است.
- گردن و ستون فقرات: آسیب یا فشار بر دیسکهای گردن ممکن است باعث انتقال حس گز گز به دستها شود.
- کمبود ویتامینها: کمبود ویتامین B12 میتواند منجر به مشکلات عصبی و گز گز دست شود.
- بیماریهای سیستمیک: دیابت، کمکاری تیروئید، و بیماریهای خودایمنی از جمله دلایل زمینهای این عارضه هستند.
گز گز انگشتان دست در چه زمانی خطرناک است؟
در بیشتر موارد، گز گز دست مشکل جدی و خطرناکی نیست و به دلیل عواملی مانند خستگی یا فشار موقت بر اعصاب رخ میدهد. با این حال، در شرایط زیر ممکن است این علامت نیاز به بررسی فوری داشته باشد:
- طولانیمدت شدن علائم: اگر گز گز انگشتان دست شما به مدت چند هفته ادامه پیدا کند، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید تا اگر مشکلی در حال رخ دادن میباشد سریعا رفع شود.
- همراهی با علائم دیگر: اگر گزگز دست با علائمی مانند ضعف عضلانی، درد شدید، یا کاهش توانایی حرکت همراه باشد، ممکن است نشاندهنده مشکلی جدیتر مانند آسیب عصبی یا بیماریهای سیستمیک باشد.
- شروع ناگهانی و شدید: در صورتی که گزگز به طور ناگهانی و همراه با علائم سکته مغزی (مانند مشکلات گفتاری یا بیحسی یک طرفه بدن) باشد، نیاز به مراجعه فوری به اورژانس است.
درمان گز گز دست، راهی برای رفع گز گز دست طولانی مدت
احساس گزگز در دستها ممکن است تجربهای ناخوشایند باشد که بسیاری از افراد آن را تجربه میکنند. بهویژه اگر بهطور طولانیمدت ادامه یابد آزاردهنده میشود. این حالت میتواند ناشی از عوامل سادهای مانند فشار موقتی بر عصبها باشد یا به مشکلات جدیتر مانند بیماریهای عصبی و سیستمیک مرتبط شود که باید علت آن مشخص شود. برای رفع این مشکل، شناسایی علت اصلی بسیار حائز اهمیت است. در ادامه به بررسی روشهای درمان گزگز دست و راههای موثر برای رفع آن میپردازیم.
۱. تشخیص علت اصلی گزگز دست
نخستین گام برای درمان گزگز دست، شناسایی علت زمینهای آن است که باید به درستی مشخص شود. پزشک ممکن است از شما سابقه بیماریهای قبلی، عادات روزانه و اطلاعات مربوط به شدت و مدت زمان علائم را جویا شود. برخی از مشکلاتی که میتوانند باعث گزگز دست شوند عبارتند از:
- سندرم تونل کارپال
- دیابت و نوروپاتی مرتبط
- کمبود ویتامینهای B12 یا B6
- مشکلات گردن و ستون فقرات
- فشارهای مکرر ناشی از کار یا ورزش
۲. روشهای درمانی برای گزگز دست
درمانهای خانگی و تغییرات سبک زندگی
- استراحت دادن به دستها: در صورتی که گزگز ناشی از کار مکرر یا استفاده طولانیمدت از ابزارهایی مانند موس و کیبورد باشد، استراحتهای کوتاهمدت میتواند موثر باشد.
- تمرینات کششی مخصوص برای انگشتان دست: حرکات کششی دست و مچ میتوانند به بهبود جریان خون و کاهش فشار بر اعصاب کمک کنند.
- اصلاح حالت خواب و استراحت به موقع: در هنگام خواب، از قرار دادن دستها در وضعیت نامناسب خودداری کنید. استفاده از بریس یا آتل مچ دست نیز میتواند مفید باشد.
مصرف مکملها و رژیم غذایی مناسب
- مصرف مناسب ویتامینها: کمبود ویتامین B12 یکی از دلایل شایع گزگز دست است. در صورت نیاز، مصرف مکملهای این ویتامین میتواند به بهبود علائم کمک کند.
- مصرف متاسب مواد مغذی: یک رژیم غذایی متعادل که شامل مواد مغذی کافی باشد، به سلامت اعصاب و جلوگیری از مشکلات عصبی کمک میکند.
درمانهای پزشکی و تخصصی گزگز انگشت دست
- داروها: پزشک ممکن است داروهای ضدالتهاب یا مسکن برای کاهش فشار روی عصبها تجویز کند.
- فیزیوتراپی: در مواردی که گزگز ناشی از آسیب یا ضعف عضلات باشد، فیزیوتراپی میتواند راهی موثر برای بهبود علائم باشد.
- جراحی: در موارد شدید، مانند سندرم تونل کارپال پیشرفته، ممکن است نیاز به جراحی برای آزادسازی عصبها باشد.
سوالات متداول
گزگز انگشتان دست چیست و چه علائمی دارد؟
گزگز انگشتان دست، که بهطور علمی به آن “پارستزی” گفته میشود، به معنای احساس غیرطبیعی شامل سوزنسوزن شدن، بیحسی یا ضعف در انگشتان دست است. این احساس میتواند به صورت موقت یا مزمن بروز کند و ممکن است با دیگر علائم مانند درد، کاهش توانایی در حرکت دادن انگشتان یا ضعف عضلانی همراه باشد.
آیا گزگز انگشتان دست نشانهای از بیماری جدی است؟
گزگز انگشتان دست میتواند نشانهای از مشکلات متنوعی باشد، برخی از آنها ممکن است جدی باشند. اگر این احساسات به طور مداوم، همراه با درد شدید، ضعف عضلانی، یا مشکلات حرکتی بروز کند، ممکن است نشانهای از یک بیماری عصبی یا اختلال جدیتر باشد و نیاز به ارزیابی پزشکی دقیق دارد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که گزگز انگشتان دست به طور مداوم ادامه یابد، شدید باشد یا با علائم دیگر مانند ضعف عضلانی، درد شدید یا مشکلات حرکتی همراه شود، ضروری است که با پزشک مشورت کنید. همچنین، اگر گزگز انگشتان به دلیل آسیب یا ضربه به وجود آمده باشد و علائم بدتر شوند، مراجعه به پزشک توصیه میشود.